کمر درد یکی از شایع ترین بیماری ها است که تحت تاثیر عوامل مختلف می تواند فرد را دچار درد های شدید و یا حتی مزمن کند.
در کشور انگلستان از هر 5 نفر 3 نفر به کمردرد های دوره ای مبتلا می شوند که تشخیص و درمان این بیماری می تواند هزینه های زیادی را برای فرد به همراه داشته باشد. بسیاری از درد هایی که در ناحیه کمر ایجاد می شوند گذرا هستند و عموما تحت تاثیر عواملی مانند رگ به رگ شدن، انجام یک فعالیت غیر اصولی یا سنگین و … به وجود می آیند.
برخی از این درد ها خود به خود درمان شده و از بین می روند اما برخی دیگر ممکن است بیمار را حتی مجبور به جراحی کنند.
در این مقاله قصد داریم به صورت مفصل به کمر درد و هر آنچه به آن مربوط است، بپردازیم. با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی در رابطه با این بیماری در اختیار شما قرار دهیم.
خدمات مطب دکتر شهریور ارتوپد شیراز
- جراح استخوان، مفاصل و شکستگی ها
- جراحی تعویض مفصل، و آسیب های ورزشی
- جراحی آرتروسکوپی
- ارتوکین تراپی
- تعویض مفصل لگن
- تزریق ژل
- تزریق کورتون
جهت دریافت نوبت و مشاوره با شماره 09033339669 تماس بگیرید.
ما بهترین خدمات را به بیمارانمان ارائه میکنیم
انواع کمر درد( و کمر درد چیست)
انواع کمر درد کدامند؟ ممکن است شما نیز تا به حال درد را در ناحیه پایین کمر خود احساس کرده باشید و به وسیله آن حتی تا چند روز نتوانسته باشید به انجام امور شخصی خود بپردازید. لازم است بدانید این مشکل تنها برای شما یست و افراد زیادی با این درد ناگهانی دست و پنجه نرم می کنند. کمر درد شدید در ناحیه پایین کمر که اصطلاحا به کمر درد معروف است یکی از درد های شایع در سراسر جهان است که ممکن است حتی 80 درصد بزرگسالان را درگیر کند.
هنگامی که سن شما بالا می رود به طبع از قدرت بدنی شما کاسته می شود و در نتیجه مقاومت کمر نیز کاهش می یابد. این امر سبب می شود هر چه سن شما بالاتر می رود، درد را بیشتر در کمر خود احساس کنید.
ممکن است شما نتوانید از این درد اجتناب کنید. اگر چه کمردرد یک بیماری رایج است اما راه حل هایی وجود دارد که می توانید این درد را به راحتی تسکین دهید.
شاید اصلی ترین سوال برای شما این باشد که در واقع کمر کجاست؟ باید بگوییم کمر به ناحیه پایین ستون فقرات که حالت کمری دارد، اطلاق می شود. تمام وزن بالا تنه شما روی این ناحیه قرار دارد. در نتیجه کمر نقش مهمی در بدن دارد و وظایف سنگینی را انجام می دهد.
علاوه بر این کمر می بایست بتواند فشارهای بیومکانیکی که ناشی از حرکت هستند را نیز تحمل کند.
علت های ایجاد کمر درد
حال شاید برای شما سوال باشد که مهمترین عوامل ایجاد کمر درد کدامند؟
مهمترین دلایل کمردرد شامل موارد مکانیکی، ایدیوپاتیک و ارگانیک می شوند. در برخی از موارد علت ایجاد کمردرد به صورت مادرزادی است. یعنی هنگامی که فرد به دنیا می آید یک نقص مادرزادی در ستون فقرات او وجود دارد. در اکثر موارد بیماری به صورت اکتسابی است. یعنی به دلایل مختلف در طول زندگی فرد دچار کمردرد می شود.
موارد زیر مهمترین علل ایجاد کمردرد هستند:
- رگ به رگ شدن: یکی از اصلی ترین و مهمترین علت های ایجاد کمردرد، رگ به رگ شدن است. استفاده بیش از حد کمر، ایستادن طولانی مدت، انجام فعالیت های غیر اصولی، کشیدگی عضلات و تاندون ها می توانند موجب رگ به رگ شدن رباط ها شوند.
- بیرون زدن دیسک: همانطور که گفتیم دیسک ها نوعی پوشش بالشتکی محافظ است که از مهره های ستون فقرات مراقبت می کنند. اگر با گذشت زمان و یا تحت تاثیر فعالیت های نادرست این دیسک ها پاره شوند، بافت نرمی که داخل دیسک وجود دارد به بیرون نفوذ کرده و دیسک قابلیت خود را از دست می دهد.
- بیماری دیسک دژنراتیو: در اثر گذشت زمان یا انجام فعالیت های نادرست دیسک ها ممکن است فرسوده و نازک شوند. این امر موجب می شود دیسک ها نتوانند به خوبی از مهره محافظت کنند و حالت بالشتکی آن ها از بین برود. در نتیجه احتمال پاره شدن و آسیب دیدن دیسک ها بیشتر می شود.
- ساتیک: بدون شک تا به حال این اصطلاح را بار ها شنیده اید. یکی از شایع ترین علت های کمردرد سیاتیک است. سیاتیک یک عصب است که از انتهای باسن و لگن شروع شده و تا انتهای پا ادامه دارد. فشرده شدن یا تحریک این عصب می تواند موجب ایجاد کمر درد شود.
- اسپوندیلولیستز: اگر یک مهره از کمر از جای خود خارج شده و به جلو کشیده شود می تواند موجب ایجاد اختلال در عملکرد ستون فقرات شده و حتی ریشه های عصب ها را نیز فشرده کند. به این حالت اسپوندیلولیستز می گویند.
- تنگی کانال نخاعی: یکی دیگر از عوامل ایجاد کمردرد، تنگی کانال نخاعی است. در برخی از موارد فضای داخلی ستون فقرات به دلیل بیرون زدن دیسک و یا آرتروز نخاع دچار محدودیت و تنگی می شود. این امر موجب ایجاد درد در ستون فقرات و کمر می گردد.
- آرتروز: یکی دیگر از شایع ترین دلایل ایجاد کمردرد، آرتروز است. آرتروز ها انواع مختلفی دارند که اکثر آن ها موجب ایجاد درد در ناحیه پایین کمر می شوند.
- وجود انحنا به صورت غیر عادی در ستون فقرات: همان طور که می دانید ستون فقرات از پهلو می بایست به صورت یک حرف S کشیده مشاهده شود. در برخی موارد ممکن است به دلیل انجام فعالیت های نادرست و یا به صورت مادرزادی، این انحنا به صورت طبیعی نباشد و دستخوش تغییرات شود. در چنین حالتی می تواند موجب کمردرد شود.
- CES یا سندروم کودا ایکواینا: همان طور که گفتیم در کمر و در زیر ستون فقرات عصب های مختلفی قرار دارند که با ستون فقرات پیوند خورده اند. در صورتی که این اعصاب فشرده شوند، موجب ایجاد درد شدید در کمر می شوند. در نتیجه در اکثر موارد بیمار مجبور به جراحی فوری می شود.
- عفونت دیسک و کمر در ستون فقرات: یکی دیگر از علت های کمردرد، ایجاد عفونت در دیسک و ایجاد عفونت در استخوان یا استئومیلیت است. این عفونت ها می توانند موجب کمردرد های شدید شوند، که در این صورت نیاز به مراجعه سریع به پزشک است.
- ایجاد تومور یا سرطان در ستون فقرات: همان طور که ممکن است بدانید، تومو به معنای تقسیم و ایجاد سلول های بی رویه است. اگر سلول های ستون فقرات شروع به تقسیم یا ایجاد بیش از حد کنند، تومور در نخاع ایجاد می شود که نیاز به مراجعه سریع به پزشک متخصص دارد.
- پوکی استخوان: یکی دیگر از دلایل اصلی و شایع کمردرد، پوکی استخوان است. پوکی استخوان نوعی بیماری است که ممکن است فرد را به شدت دچار مشکل کند. هنگامی که استخوان ها تراکم خود را به سرعت از دست می دهند، فرد دچار پوکی استخوان می شود. در نتیجه احتمال شکنندگی استخوان های فرد بسیار زیاد می شود.
چه افرادی دچار درد کمر می شوند؟
ستون فقرات شما پنج مهره یا پنج استخوان اصلی دارد. حال هر مهره به وسیله یک دیسک بزرگ که یک بالشتک ژله ای است، مورد محافظت قرار می گیرد. این دیسک وظیفه دارد از ستون فقرات در برابر ضربه های احتمالی محافظت کند. هر مهره یا استخوان کمر علاوه بر این، دو مفصل غضروفی مانند دارد. اتصالات میان این دو مفصل و دیسک ها سبب می شود شما بتوانید به راحتی حرکت کنید، خم و راست شوید و چرخش داشته باشید.
علاوه بر موارد ذکر شده در کمر شما رباط ها، تاندون ها و عضلات نیز وجود دارند. رباط همانطور که از نام آن پیداست، یک نوار محکم است که موجب می شود دیسک و مهره در جای خود محکم شوند. تاندون نیز عضوی است که سبب اتصال عضلات و مهره می شود. حرکت های غیر اصولی و یا استفاده بیش از حد از کمر یا ستون فقرات می تواند موجب آسیب رساندن به کمر و ایجاد کمر درد شود.
اگر بخواهیم کمر درد را از نظر میزان درد دسته بندی کنیم، باید بگوییم کمردرد را از نظر درد می توانیم به سه نوع تقسیم کنیم که شامل کمردرد حاد، نیمه حاد و یا مزمن می شود. کمردرد مزمن به گونه ای است که بیمار بیشتر از 3 ماه احساس درد و ناراحتی در ناحیه پایین کمر دارد. کمردرد نیمه حاد به این صورت است که بیمار بین یک الی سه ماه احساس درد و ناراحتی می کند. در نهایت کمردرد حاد زمان کمتری بیمار را درگیر می کند، اما این نوع کمردرد می تواند حتی بیمار را مجبور به عمل جراحی کند. در هر کدام از موارد ذکر شده گزینه های درمانی مختلفی برای رفع علائم درد وجود دارد.
هنگامی که ناحیه پایین کمر شما به صورت ناگهانی درد می گیرد، ممکن است شما تصور کنید مشکل جدی برای شما رخ داده است. در صورتی که اینگونه نیست. در بسیاری از موارد این بیماری ممکن است تحت تاثیر یک فعالیت خاص رخ دهد و به صورت خود به خود برطرف می شود. در واقع برای اغلب موارد بیماری و علائم با دارو درمانی و یا فعالیت های ورزشی بهبود می یابند. در 20 درصد موارد بیماری به صورت نیمه حاد و حاد است که این موارد تحت تاثیر یک عامل اساسی به وجود می آیند.
علائم و نشانه‌های درد کمر چیست؟
مهمترین علامت کمر درد، احساس درد های شدید در ناحیه پایین کمر می باشد. گاه ممکن است درد به صورت مقطعی یا مزمن باشد. گاه ممکن است درد در اثر یک فعالیت نامناسب ایجاد شود. یکی دیگر از علائم شایع کمردرد این است که شما نمی توانید به انجام فعالیت های عادی خود مانند خم و راست شدن یا چرخیدن بپردازید.
تشخیص کمر درد چگونه است؟
تشخیص بیماری کمر درد تنها به وسیله پزشک ممکن است. در برخی موارد ممکن است شما به دلیل انجام یک فعالیت و یا ورزش به صورت ناگهانی دچار کمردرد شوید. در این صورت کمردرد شما خود به خود بعد از چند روز برطرف خواهد شد. گاه نیز ممکن است شما به دلیل استفاده بیش از حد، ایستادن طولانی مدت و یا سایر عوامل ذکر شده به کمردرد دچار شوید. در این صورت تشخیص بیماری و علت آن تنها با وسیله پزشک متخصص امکان پذیر است. در این حالت پزشک متخصص با استفاده از تصویر برداری و معاینه فیزیکی می تواند علت بیماری را تشخیص داده و شروع به مراحل درمان نمایند.
متاسفانه در سال های گذشته شاهد آن بوده ایم که افرادی سودجو با سوءاستفاده از عنوان پزشک سنتی اقدام به تشخیص و یا درمان کمردرد کرده اند. واجب می دانیم به شما هشدار دهیم ستون فقرات اصلی ترین ناحیه حرکتی در بدن است که بدن را سرپا نگه می دارد. هر روش غیر اصولی و نامناسب تشخیص و درمان می تواند زیان های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. لذا در صورتی که شما دچار کمردرد های شدید و طولانی مدت می شوید، بهترین راهکار برای شما این است که به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا ابتدا به صورت فیزیکی و حرفه ای مورد معاینه قرار بگیرید. سپس پزشک با استفاده از تصویربرداری و یا سایر روش های تشخیص می تواند اقدام به تشخیص علت، نوع بیماری و روش درمان آن کند.
روش های درمانی کمر درد
همان طور که گفتیم انواع کمر درد در اثر عوامل مختلف می توانند ایجاد شوند. بعد از این که علت و نوع کمردرد به وسیله پزشک تشخیص داده شد، روش درمانی مناسب نیز توسط پزشک معرفی و انجام می شود. در ادامه به معرفی مهمترین روش های درمان کمردرد می پردازیم.
سایرمطالب: معرفی متخصص جراحی لگن شیراز
درمان کمر درد با دارو
پایه ترین روش برای درمان کمردرد ها، استفاده از دارو درمانی است. در این روش پزشک متخصص ممکن است با توجه به نوع کمردرد بیمار دارو های مختلفی را تجویز کنید. دارو های کمردرد می توانند به شکل قرص، پماد و آمپول باشند. در صورتی که بیمار دچار مشکلی حاد نباشد و نیاز به جراحی وجود نداشته باشد، پزشک با استفاده از دارو درمانی شروع به درمان می کند. اکثر این دارو ها خاصیت تسکین و کاهش درد دارند. البته در برخی موارد در صورتی که لازم باشد پزشک از تزریق آمپول استفاده می کند. به عنوان مثال اگر کمردرد بیمار به علت سیاتیک باشد، پزشک از تزریق داروهایی مانند استروئید اپیدورال استفاده می کند.
درمان کمر درد با جراحی
در صورتی که پزشک تشخیص دهد مشکل کمردرد بیمار جدی است و تنها با استفاده از جراحی برطرف می شود، اقدام به جراحی می کند. جراحی کردن در مواردی تجویز می شود بیمار دارای مشکل جدی در ستون فقرات باشد. مهمترین روش های جراحی ستون فقرات به شرح زیر می باشند:
- همجوشی نخاع یا ستون فقرات: در این روش جراحی در صورتی که مهره ها دچار حرکات اضافی شوند، با استفاده از روش های مخصوص مهره ها به صورت دائمی جوش داده می شوند. همجوشی برای اصلاح فرم مهره ها در ستون فقرات، آسیب شدید به نخاع در اثر آرتروز، اصلاح دیسک های بیرون زده و سایر موارد انجام می شود.
- لامینکتومی و لامینکتومی: یکی دیگر از روش های جراحی برای درمان کمر درد، استفاده لامینکتومی و لامینوتومی است. در روش لامینکتومی جراح متخصص تلاش می کند تا با استفاده از برداشتن مهره های لازم، فضای کافی برای حرکت مهره ها و ستون فقرات ایجاد کند. در روش لامینکتومی، جراح متخصص تلاش می کند تا با استفاده از خارج کردن استخوانی به نام لامینا که در پشت مهره قرار دارد، بیمار را درمان کند.
- دیسککتومی و میکرودیسککتومی: هنگامی که مشکل بیمار فتق دیسک است و یا مشکل او عدم کنترل ادرار یا مدفوع است، جراح با استفاده از عمل های دیسککتومی و میکرودیسککتومی تلاش می کند تا با برداشتن یا اصلاح دیسک جراحی را انجام دهد.
درمان کمر درد با فیزیوتراپی
یکی دیگر از روش های درمان کمر درد، استفاده از فیزیوتراپی است. استفاده از تمرین های فیزیوتراپی موجب می شود علاوه بر این که درد بیمار تسکین می یابد، قدرت انعطاف کمر بیمار نیز می شود.
به طور کلی باید بگوییم با توجه به این که کمردرد یک بیماری رایج است و تمامی افراد ممکن است در سراسر زندگی خود به این بیماری مبتلا شوند، فیزیوتراپی یکی از روش های درمانی رایج برای این بیماری است. معمولا اگر شما بیش از 2 هفته در ناحیه پایین کمر خود احساس درد داشته باشید، پزشک متخصص شما را به یک فیزیوتراپیست معرفی می کند تا ابتدا از این طریق مورد درمان قرار بگیرید. هنگامی که شما به یک فیزیوتراپیست مراجعه می کنید، در ابتدا او تلاش می کند تا علت اصلی و محل دقیق درد را متوجه شود و بفهمد در واقع شما با چه نوع دردی مواجه هستید. بعد از بررسی دقیق، او مراحل درمان را مشخص می کند. در طی روند فیزیوتراپی با توجه به تعداد جلسات تجویز شده، فیزیوتراپیست شما تمرین ها و ورزش های لازم را به شما آموزش می دهد. انجام این تمرین ها و ورزش ها به شما کمک می کند تا سریع تر درمان شوید.
درمان کمر درد با حرکات ورزشی
آیا درمان خانگی کمر درد ممکن است؟ با کمر درد در زنان و بارداری چه کنیم؟ این ها سوالاتی هستند که ممکن است در رابطه با درمان کمردرد با استفاده از حرکات ورزشی برای شما پیش بیایند. لازم است بدانید گاه انجام برخی از حرکات ورزشی که توسط پزشک تعیین می شوند، می تواند کمک شایانی به درمان کمردرد باشد. اگر کمردرد شما به صورت ناگهانی و در اثر انجام یک فعالیت نامناسب به وجود آمده است، شما می توانید با استفاده از برخی تمرین ها درد خود را تسکین دهید. البته انجام برخی تمرین ها برای کسانی که از کمردرد های مزمن نیز رنج می برند بسیار مفید. معمولا بهتر است این تمرین ها توسط پزشک متخصص ارائه شوند. به صورت کلی برای درمان کمردرد های ناگهانی می توانید کار های زیر را انجام دهید:
- ابتدا در 48 ابتدایی کمردرد خود بهتر است از کمپرس یخ استفاده کنید. استفاده از یخ در ساعات اولیه درد می تواند کمک بسیار خوبی برای تسکین درد شما باشد.
- بهتر است از انجام فعالیت های فیزیکی خودداری نمایید. سعی کنید بیشتر استراحت کنید و در این مدت هرگز فعالیت های سنگین یا ورزش حرفه ای نداشته باشید.
- بعد از گذشت 48 ساعت می توانید از کیسه ی آب گرم جهت تسکین درد خود استفاده کنید. استفاده از کیسه ی آب گرم یک نوع مسکن طبیعی است که به شما کمک می کند بتوانید عضلات خود را ریلکس کنید.
- در صورتی که در ناحیه پایین کمر احساس درد شدید دارید می توانید از مسکن هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید. این مسکن ها کمک می کنند درد شما به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
- بعد از گذشت 2 الی 3 روز می توانید با استفاده از حمام آب گرم و ماساژ درمانی به تسکین درد خود کمک کنید. این کار موجب می شود عضلات شما در حالت ریلکس تری قرار بگیرند.
یکی دیگر از مهمترین کار هایی که باید برای درمان کمردرد خود انجام دهید، کاهش وزن است. همان طور که می دانید چاقی و اضافه وزن یکی از اصلی ترین دلایل انواع بیماری هاست. چاقی و اضافه وزن می تواند موجب آسیب شدید به فرم ستون فقرات شما شود. بنابراین کاهش وزن موجب می شود از برخی آسیب های احتمالی جلوگیری شود.
اصلاح روش زندگی نیز یکی دیگر از کار هایی است که می توانید برای درمان کمردرد خود در خانه انجام دهید. برای این کار سعی کنید با شیوه های اصلی خم و راست شوید. از ایستادن های طولانی مدت پرهیز کنید. در صورتی که حرفه ای نیستید، از انجام حرکات ورزشی یا نمایشی خطرناک به شدت پرهیز کنید. بهتر است از توالت فرنگی استفاده کنید. این کار سبب می شود فرم ستون فقرات شما در حالت اصولی و مناسب قرار بگیرد.
نتیجه گیری
کمر درد یکی از رایج ترین و شایع ترین درد هایی است که به طور کلی 80 درصد از مردم جهان در طول زندگی خود با این درد مواجه می شوند. مهمترین و شایع ترین علامت کمردرد این است که شما در ناحیه پایین کمر خود احساس درد دارید. اگر این درد مداوم باشد، شما دچار کمردرد مزمن شده اید. گاه در بسیاری از موارد، کمردرد ناشی از سبک زندگی و روش انجام فعالیت ها است. یعنی این که شما چگونه خم و راست می شوید، چگونه می نشینید، چگونه می چرخید و … تاثیر مستقیم در میزان درد دارد. علاوه بر این عوامل مختلف دیگری می توانند موجب کمردرد شوند. تشخیص کمردرد تنها به وسیله پزشک متخصص انجام پذیر است. درمان کمردرد نیز با استفاده از روش های مختلف مانند دارو درمانی، فیزیوتراپی، جراحی و … انجام می شود.
