- 2020-03-10
- دکتر شهریور
- دیدگاه: 0
- مراقبت های قبل و بعد از عمل
مراقبتهای پس از جراحی ترمیم پارگی منیسک و رباط زانو
پارگی منیسک زانو و رباط زانو در افراد جوان شایعتر است و در اثر فعالیتهای ورزشی رخ میدهد. ستون قرار دادن یکی از پاهاو چرخش ناگهانی آن و ضربه مستقیم میتواند به رباط و منیسک صدمه بزند.
بیمار در این حالت صدایی توام با درد را در زانو حس میکند واز فعالیت باز میماند و ناگزیر به پزشک مراجعه میکند.
بیشتر رباط صلیبی قدامی دچار پارگی میشود و علامتش بهگونهای است که به اصطلاح زانو خالی میکند و مصدومان دیگر قادر نیستند فشاری را به آن وارد کنند.
- درمان جراحی الزامی است و موضوع مهمی که مطرح میشود این است که بیمار چگونه بعد درمان سلامت طبیعی خود را باز یابد.
جراحی به صورت آرتروسکوپی است و بیمار 24 ساعت بعد از عمل باید در بیمارستان باشد. جراحی منیسک راحتتر از رباط است و بیمار زودتر میتواند فعالیتهای روزانه را از سرگیرد. - بعد از عمل جراحی از همان ساعتهای اولیه و وقتی که از شدت درد اندکی کاسته شد، حرکتهای زانو آغاز میشود. حرکتها در ابتدا اندک و با احتیاط صورت میگیرد. مثلا بیمار باید از فردای جراحی 5 درجه زانوی خود را خم کند و روز بعد این مقدار را به 10 درجه برساند و بعد از 2 هفته بتواند این مقداررا به 90 درجه برساند.
- یک ماه بعد از جراحی زانو این میزان حرکت به 120 درجه میرسد و در نهایت 2 تا 3 ماه بعد میتواند زانو را بهطور کامل خم کند ولی منظور از این خم کردن ایجاد زاویه 150 تا 160 درجه در زانو است.
- همه بیماران بعد از عمل نیاز به عصا دارند. روی پای عمل شده هم میتوانند فشار بیاورند ولی بهتر است عمده وزن بدن را روی پای سالم اعمال کنند.
- برای اینکه بیمار بتواند به راحتی وزن را روی پای آسیبدیده اعمال کند لازم است عضلات پا تقویت شوند تقویت عضلات باید به گونهای باشد که بعد از یک ماه بیمار بتواند به راحتی و بدون عصا قدم بردارد.
- عضلات جلوی ران، چهارسر ران و عضلات پشت ران (همسترینگ) باید تقویت شوند و برای این منظور باید درست بعد از عمل شل و سفت شوند. یعنی بیمار عضلات را منقبض کرده و تا 10 ثانیه در این وضعیت نگه دارد و سپس رها کند این کار باید بارها تکرار شود تا عضلات تحلیل نروند. همچنین بیمار باید سعی کند تا در حالت ایستاده با انقباض عضله زانو را کاملا در حالت صاف نگه دارد و بتواند کل پا را حدود 30 سانتیمتر از روی زمین بلند کند. اینها ورزشهایی هستند که عضلات را تقویت میکنند.
- مرحله بعد استفاده از وزنه است. وزنه انتخابی حدود نیم کیلوگرم است وسپس در حالت ایستاده پا حدود30 سانتیمتر و به مدت 10 ثانیه از سطح زمین بلند میشود و به تدریج و هر بار نیمکیلوی دیگر اضافه میشود.
- افرادی که جراحی ترمیم رباط را انجام دادهاند، بهتر است تا یک هفته اول همین ورزشها را خودشان انجام دهند وسپس برای تکمیل نرمشها به فیزیوتراپی مراجعه کنند.
- با تمهیدات صورتگرفته فرد میتواند بعد از یک ماه به زندگی عادی خود برگردد. بعد از یک ماه ورزشها سنگینتر میشود و بیمار میتواند از دوچرخه ثابت هم استفاده کند. بعد از دو و نیم تا 3 ماه بیمار میتواند بدود. دویدن ابتدا مستقیم رو به جلو و روبه عقب است بعد انواع دیگری یعنی دویدن به سمت جانبی، دایره و یا زیگزاکی به این تمرینها افزوده میشود که توسط فیزیوتراپ آموزش داده میشود.
- برگشت به ورزش 9 ماه تا یک سال بعد از عمل جراحی توصیه میشود. البته بعد از 6 ماه هر ورزشکار میتواند نرمشهای اختصاصی مربوط به ورزش خود را انجام دهد. یکی دو سال بعد از عمل هم حتما باید هنگام ورزش از زانوبند استفاده کنند.
اگر شما در شیراز ساکن هستید و به دنبال بهترین دکتر ارتوپد شیراز میگردید، دکتر فرید شهریور انتخاب مطمئنی به نظر میرسد. شما میتوانید پیش از پرداختن به امور خود با دکتر شهریور مشورتهای لازم را انجام دهید
منبع: بهپو
جوش خوردن رباط صلیبی پشتی زانو
بروز ضایعه پارگی و آسیب در رباط صلیبی پشتی زانو میتواند درجات مختلفی داشته باشد. شدت این ضایعه ممکن است کم باشد و نیازی به ترمیم از طریق جراحی وجود نداشته باشد. البته در بعضی از افراد تنها راه باقی مانده ترمیم از پیوند در بافت با عمل جراحی است. لذا جوش خوردن این بافت فرآیندی است که پس از عمل ترمیم اتفاق میافتد. در مواردی که این آسیب دیدگی سطحی و جزیی است؛ اغلب از طریق درمانهای سادهتر مانند کمکهای اولیه، بستن زانوی فرد آسیب دیده، مصرف داروهای ضد التهاب و انجام تمرینات فیزیوتراپی قابل بهبود و ترمیم است. اما در مواقعی که شکستگی و کندگی رباط صلیبی پشتی زانو جدی است مثل مواردی که رباط به شدت آسیب دیده و کاملا پاره شده است و فرد قادر به حرکت یا حتی تکان دادن پای خود نیست و یا زانو در موقع راه رفتن خالی میکند؛ پزشک برای درمان شکستگی رباط صلیبی پشت زانو عمل جراحی را پیشنهاد میکند.
راه رفتن با رباط صلیبی پاره پشتی زانو
در اغلب مواقع در صورتیکه شکستگی و کندگی رباط صلیبی پشتی زانو خیلی جدی نباشد و شدت آسیبدیدگی عمیق نباشد؛ افراد بعد از درمانهای اولیه یا گذراندن دورههای فیزیوتراپی قادر به راه رفتن عادی خود میشوند. اما اگر شدت آسیب بالا باشد و یا در مواقعیکه فرد حین راه رفتن احساس درد دارد بهتر است از راه رفتنهای طولانی خودداری نمایند. افراد ورزشکار نیز بایستی به فعالیتهای ورزشی خود برگردند. برای جلوگیری از آسیب بیشتر بهتر است قبل از اقدام برای جراحی مطابق با نظر پزشک خود رفتار کنند. در صورت لزوم از راه رفتن و اعمال هر گونه فشار بر روی زانوی خود جلوگیری نمایند. زیرا آسیب و کندگی رباط صلیبی پشت زانو در این حالت بیشتر خواهد شد.
راه رفتن با رباط صلیبی پاره شده به چه صورت است؟
فاکتورهای متعددی در برآورد میزان هزینه تمام شده عمل جراحی شکستگی و کندگی رباط صلیبی پشتی زانو دخیل هستند. البته هزینههای جراحی مانند سایر اقلام دیگر در طول یا پایان هر سال؛ بنا به تورم موجود شاهد افزایش هستند. زیرا هزینههای دیگری که در تعیین قیمت نهایی عمل موثر هستند؛ نیز هر ساله دستخوش افزایش میشوند. اغلب میزان این افزایش بین 25-15 درصد است ولی این ارقام قطعی نیستند. از جمله این فاکتورهای موثر در هزینه شکستگی رباط صلیبی پشت زانو به ویژه در عملهای جراحی میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- نوع پوشش بیمهای اعم از تامین اجتماعی و تکمیلی
- نوع پذیرش بیمارستانی اعم از دولتی و خصوصی
- هزینه آزمایشات و تصویربرداریها
- هزینه داروهای تجویزی
- هزینههای اتاق عمل
- هزینه استفاده یا عدم استفاده از لیزر در عملهای جراحی بسته
- شدت و درجات آسیب دیدگی
- هزینه استفاده از اجزای مصنوعی و پیوندی
- میزان دستمزد پزشک
- جلسات فیزیوتراپی
- هزینه تجهیزات جانبی مانند عصا و بریس
تست پارگی رباط صلیبی پشتی زانو
روشها و تستهای مختلفی برای تشخیص قطعی شکستگی و کندگی رباط صلیبی پشتی زانو وجود دارد؛ در یک روش با نام دراور خلفی فرد لازم است به پشت خوابیده و راحت باشد و زانوی خود را به صورت خم شده در زاویه 90 درجه نگه دارد. برای این که در این حالت پا ثابت نگه داشته شود پزشک روی انتهای پای بیمار مینشیند. سپس قسمت ساق پا را با دو دست گرفته و به سمت پایین فشار میدهد و میزان حرکت رباط صلیبی به سمت پایین را بررسی میکند. به منظور اطمینان از نتیجه تست و مقایسه درست با پای سالم لازم است که این تست با پای دیگر هم بررسی شود. تست دیگر در این زمینه، تست لاچمن خلفی است که در بررسی شدت آسیب و پارگی رباطهای خلفی و قدامی به کار می رود.
آیا با رباط صلیبی پاره می توان راه رفت؟
اگر شدت و گرید پارگی رباط صلیبی بالا نباشد اغلب افراد میتوانند این وضعیت را تحمل کرده و به فعالیتهای روزمره خود ادامه دهند. حتی بعد از انجام تمرینات توانبخشی و فیزیوتراپی وضعیت زانوی آنها بهتر شده و میتوانند راه بروند. ولی در مورد افرادی که این پارگی شدید است و توصیه پزشک عمل جراحی است؛ اعمال فشار بیشتر بر روی زانو و پاها شدت ضایعه را بیشتر میکند. این افراد بعد از عمل جراحی و طی کردن دوران نقاهت و انجام فیزیوتراپی میتوانند مجددا به فعالیتهای روزانه خود بازگردند. علاوه بر آن می توانند فعالیتهای ورزشی و پیادهرویهای خود را مجددا از سر بگیرند.
پیاده روی برای پارگی رباط صلیبی
همانطور که پیشتر هم اشاره شد شدت درجات آسیب پارگی رباط سلیبی در میزان راه رفتن فرد موثر است. بسیاری از افراد با وجود آسیب دیدگی؛ در شرایطی که شدت آن کم باشد میتوانند پیادهروی کنند. ولی در صورتیکه شدت آسیب بالا باشد؛ فرد قادر به راه رفتن نیست و دامنه حرکتی خود را از دست میدهد. آسیبهای شدید باعث ایجاد درد در هنگام راه رفتن میشوند و سبب لنگیدن شده و احساس بی ثباتی در زانو به فرد میدهند. لذا پیادهروی قبل از هر گونه درمان شکستگی رباط صلیبی پشت زانو برای فرد باعث ایجاد فشار بیشتر میشود. بهتر است فرد درمانهای غیر جراحی و یا جراحی خود را مطابق نظر پزشک انجام دهد. سپس میتواند به فعالیت راه رفتن سابق خود یا پیادهرویهای روزانه بازگردد.
درمان پارگی رباط صلیبی بدون جراحی
در درمانهای غیر جراحی شکستگی و کندگی رباط صلیبی پشتی زانو از روشهای متعددی به صورت توامان استفاده میشود. اگر سطح و گرید آسیب زیاد نباشد و یا عمل جراحی گزینه مناسبی برای بیمار از طرف پزشک تشخیص داده نشود؛ به طور مثال بیمار مسن باشد و امکان و روند ترمیم بعد از جراحی کند و طاقت فرسا باشد؛ اغلب از درمانهای دارویی یا تمرینات توانبخشی فیزیوتراپی استفاده میشود. دارویی که در این مواقع از طرف پزشک تجویز میشود اغلب شامل مسکنهای کاهنده درد و یا داروهای استروئیدی ضد التهاب و تورم است.
در بسیاری از مواقع؛ پزشک برای محافظت بیشتر از زانوی آسیب دیده و کنترل بی ثباتی آن استفاده از عصا و بریس را برای فرد مجاز دانسته و آنها را تجویز میکند. تمرینات فیزیوتراپی نیز نقش بسیار مهمی در افزایش میزان بهره وری زانوی آسیب دیده خواهند داشت. این تمرینات از طرف پزشک با توجه به شرایط بدنی و سن بیمار طراحی میشود. علت این امر آن است که بیمار بتواند با تمرینات مداوم و منظم شانس بیشتری برای بهبود و بازگشت به انجام فعالیتهای روزمره خود داشته باشد.
آیا پیاده روی برای پارگی مینیسک زانو ضرر دارد؟
پاسخ به این سوال وابسته به نحوه راه رفتن شما است. پیادهروی طولانی مدت بدون حمایت کافی در دوره مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک می تواند آسیب دیدگی را بیشتر کند. به دلیل وجود درد تورم و بیثباتی بسیار زیاد در یک مینیسک پاره شده، پیادهروی را یک موضوع چالش برانگیز برای آن می دانند.
علائم ذکر شده ممکن است در صورت پیادهروی طولانی مدت تشدید شده و ناراحتی ایجاد کند. افرادی که دارای پارگیهای شدید در این ناحیه هستند، به هیچ عنوان نباید پیادهروی کنند. البته پیادهروی در سطح متوسط با انجام اصلاحات و حمایتهای مناسب یکی از راههای بهبودی سریعتر است. از این رو پیادهروی را میتوان یکی از مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک دانست. بهره وری از راهکارهای زیر به عنوان اقدامات احتیاطی، میتواند این آسیب دیدگی را کاهش دهد.
نکاتی در مورد مراقبتهای پس از جراحی ترمیم
پس از یک جراحی موفق میتوان از پیادهروی برای بهبود سریعتر استفاده کرد. در یک پیادهروی اصولی نکات زیر باید رعایت شود.
شما باید از کفشهای طبی با بالشتک مناسب استفاده کنید. استفاده کردن از زانوبند و آستینهای فشاری برای وارد شدن آسیب کمتر بسیار مناسب است. پیادهروی شما باید در زمان کوتاهی انجام شود و شدت آن باید بسیار پایین باشد. راه رفتن روی سطوح ناهموار و لغزنده آسیب وارد شده به زانوی شما را بیشتر خواهد کرد. بهتر است وزن خود را به طور کامل بر روی زانو نیندازید. برای این کار باید وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید.
یک نکته مهم در مورد پیاده روی اصولی، داشتن وزن مناسب در زمان این کار است. اگر اضافه وزن بسیار بالایی دارید، بهتر است به هیچ عنوان پیادهروی طولانی مدتی نداشته باشید. توصیه پزشکان متخصص در این زمینه انجام پیادهروی به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه است. اضافه وزن بالا می تواند تمام مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک را بیاثر کند. پیادهروی به کاهش میزان اضافه وزن شما کمک میکند. در صورتی که از این روش درست استفاده نشود، میزان آسیب رسانی آن بیشتر است.
نحوه خوابیدن بعد از عمل مینیسک زانو
به دلیل وجود درد شدید بهتر است در زمان مناسبی بخوابید. این کار بهبودی شما را سریعتر میکند. خوابیدن در اوایل شب به افرادی که عمل تعویض مفصل زانو انجام دادند، توصیه میشود. بهترین مدل خوابیدن در دوره مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک، دراز کشیدن به پشت است. دراز کردن هر دو پا، به کاهش درد در طول شبانه روز کمک زیادی میکند. خونرسانی به تمام بافتها و مفصلهای موجود در پا باعث کاهش درد شدید در این نواحی میشود.
دراز کردن هر دو پا به این خونرسانی کمک شایانی میکند. ساق پاهای شما با زمین باید ارتباط مستقیم نداشته باشد. یک بالش را در زیر ساق پای خود قرار دهید. زانوی شما باید از سطح زمین بالاتر باشد، در این صورت میزان خونرسانی به سطح زانو و بافت سایر بافتها بیشتر خواهد شد.
از سری مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک میتوان به خوابیدن به پهلو اشاره کرد. در اینجا قرار است به موضوع متفاوتی اشاره کنیم، پزشکان این نوع خوابیدن را توصیه نمیکنند. برخی از افراد به دلیل عادت داشتن به خوابیدن روی پهلو، اصرار دارند که این کار را انجام دهند. بدترین روش برای خوابیدن بعد از جراحی، خوابیدن به سمت پهلوی مخالف جراحی است. در این حالت شما محدود خواهید شد و نباید حرکات زیادی در رختخواب داشته باشید. ممکن است به این صورت خوابیدن، میزان درد شما را بیشتر کند. توصیه میشود که بر روی کمر خود دراز بکشید.
در صورت خوابیدن به پهلو، بهترین راهکار قرار دادن یک بالش بین دو پا می باشد. استفاده از بالش بین ۳ تا ۶ هفته در این مدل خوابیدن لازم است. زمان بهبودی کامل شما باید در ساعت مناسبی خوابیده و از نحوه خوابیدن درستی استفاده کنید. فعالیتهای روزانه شما باید محدود شود. در این صورت در طول شب میتوانید خواب راحتتری داشته باشید. دردهای شبانه شما هم در این حالت کمتر خواهد شد.
بدترین نوع خوابیدن در مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک
خوابیدن روی شکم بدترین نوع خوابیدن در دوره نقاهت است. این نحوه خوابیدن در دوره مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک، صحیح نیست. ایجاد فشار در این نواحی میتواند به زانوهای شما در دراز مدت آسیبهای غیر قابل برگشتی بزند. در این حالت دردهای شبانه شما بیشتر خواهد شد. حتی استفاده کردن از داروهای مسکن در این حالت ممکن است تاثیرگذار نباشد.
طریقه خوابیدن بعد از عمل رباط صلیبی
در سری مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک میتوان به تعیین نحوه خوابیدن صحیح اشاره کرد. در صورتی که پارگی مینیسک به رباط صلیبی هم آسیب رسانده باشد، درد این ناحیه بیشتر خواهد شد. به همین جهت باید نحوه خوابیدن صحیحی پس از جراحی انتخاب کنید. قسمت زانو و رباط صلیبی شما باید در زمان خواب از سطح زمین بالاتر باشد. قرار دادن یک بالشت کوچک و متناسب در زیر پا، به این کار کمک میکند.
در طول شبانه روز ممکن است درد زیادی احساس کنید. برای بهبود این درد، می توانید از داروهای مسکن یا قرار دادن کمپرس یخ بر روی زانو استفاده کنید. کیسه یخ به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بهبودی زیادی در ناحیه زانوی شما ایجاد میکند.
دستشویی رفتن بعد از عمل رباط صلیبی
نحوه دستشویی رفتن را میتوان از مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک یا رباط صلیبی دانست. زانوها یا رباط شما باید در قسمت صحیحی قرار گیرد. استفاده از دستشوییهای ایرانی یا فرنگی هر کدام سبک خاص خود را در این بازه زمانی دارد. بهتر است از روشهای زیر برای آسیب رسیدن کمتر به نواحی استفاده کنید.
در بازه مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک، استفاده از یک سرویس بهداشتی فرنگی ثابت لازم است. بهتر است از نوع متحرک آن در نزدیکی محل استراحت خود استفاده کنید. قبل از عمل جراحی، لازم است تمام وسایل و مواد مورد نیاز خود را در اطراف دستشویی ثابت یا متحرک قرار دهید. بهتراست این دستشویی در مکانی که دارای پلههای زیاد است، نباشد. استفاده کردن از تختهای یک طبقه بعد از جراحی میزان درد کمر شما را کاهش میدهد. این تختها به راحتتر بلند شدن و به دستشویی رفتن شما کمک میکند.
در دوره مراقبت های پس از جراحی ترمیم پارگی مینیسک، میتوان با شرایط زیر از دستشویی ایرانی استفاده کرد:
قسمتی که تحت عمل قرار گرفته، باید با احتیاط به سمت جلو برده شود.
نشستن طولانی مدت در دستشویی ایرانی، فشار زیادی به شما وارد می کند. بهتر است در این دوره از ملین های بیشتری استفاده کنید. استفاده از یک دستشویی فرنگی متحرک در داخل این دستشویی نیز، توصیه می شود. به هیچ عنوان نباید فشار مضاعفی به زانوهای شما وارد شود.